14 сент. 2016 г.

Ўзга сайёраликлар

Базида ўйлаб қоламан бошқа сайёралардаям ҳаёт бормикан? Уларам бизга ўхшаш ҳаёт кечирармикан? Эрталаб ишга кетиб кечқурун ишдан қайтармикан?Диванда ёнбошлаб олиб кино кўрармикан?
Қизиқ, спорт ҳам бормикан? Футбол, теннис, бокс, карате...
Уларниям Олимпиадаси бўлармикан?
Параолимпиадасичи?
Улардаям янги келган раҳбарлар қўлидан келган ҳамма ишни қилармикан мақтов эшитиш учун?
Натижа учун борини берармикан?
Спортчилари ёшини кичрайтирармикан бирорта тузукроқ нарсага эришиш учун?
Ҳакамлар билан келишиб ўзи учун керакли натижани нақд қилиб қўйишдай ёмон ишларни қилишармикан? Энг ёмони ўзини ишлаб турган тана азосини ишламайдиган қилиб кўрсатиш учун шифокорлар билан келишармикан-а?
Пул учун профессионал спортдаги фаолиятига нуқта қўйиб, яримта одамлар иштирок этаётган мусобақаларда уялмай медалларни бўйниларига илишармикан? Эртага ўз ватанига қайтганда уларни тақдирлашиб автомобил совға қилишса, сигналларини пиппилатиб хайдаб юришармикан? Аслида ҳамма қатори мошина хайдай олишмагани учун олимпиадани бир ойлик турнирига эмас 5 кунлигига борганини эслашармикан ўшанда? Ён-атрофдаги ошна-оғайнилари олдида бошини тик тутиб юришда давом этармикан? Яримта ҳолига медал олган жамоадоши олдида, уни соясида қолдирворгани учун уфққа қараб ўйланиб қолармикан? Эрта-ндин дедлайн вақти келиб қолишини ўйлашармикан ўзга сайёраликлар ҳам?
Бормикан шунақа ёмон ўзга сайёраликлар?
Нафратланаман сизлардақа ўзга сайёраликлардан, ер сайёрасига умуман яқин йўламанглар шармандалар!

3 авг. 2016 г.

Ранг

1856 - йил. АҚШ.
Кулбани бир четида овқат қилаётган қора танли аёл. Аёлни кўзларида ёш, ҳар - ҳар замон кулбани нариги четида бошини егиб ўтирган эри Джоржга қараб қўяди. Хонани ўртасида бир онасига бир отасига қараб қўяётган 4 ёш атрофидаги болакай.
Бугун улар учун жудаям оғир кун бўлди, яқиндагина 16 ёшга тўлган қизини фермер сотиб юборди. 25 йилдан бери шу ерда содиқ хизмат қилиб келаётган Джорж фермерга ялинди, ёлворди, оёғини ўпди..йўқ фойдаси бўлмади. Фермерни этиги қошини йиртгани қолди. Бутун умр содиқ хизмат қилиб келган ҳўжайинини яхши одам эмаслигини билардию лекин бунчаликка боради деб ўйламаганди.
Адолат қани? Нега уни фарзандлари қул бўлиб яшаб, қул бўлиб ўлиши керак?
Қора танли бўлиб туғулгани учун ўзига - ўзи лаьнатлар ўқир эди. Агар у оқ танли бўлганида ҳеч қачон қулларни сотиб олмасди, ўзи мехнат қиларди, ўзи еришарди ҳаммасига.
Овқат тайёр бўлди. Овқат фақатгина 4 ёшли Майкл учун эди. Джоржни ҳам хотинини ҳам томоғидан бугун овқат ўтмас эди. Бугунги қий - чувларни четда йиғламсираб кузатиб турган Майклни қорни оч қолган эди.
Ёнига сузилган овқатга қошиғини тиқдию лекин емади, отасига қаради:
- дада? ..дўзохда фақат оқ танлилар бўладия?

30 мая 2016 г.

Молини сот, қўйини сот..топшир.

У одамни кимлиги хақида сизга ортиқча гапириб ўтиришим шарт эмас. Лекин уни бизнеси ҳақида озгина гапирмоқчиман, рухсат берсаларингиз.
Ха мендақа инсонлар унга берадиган нарсаси йўқ ва бошқа бераётганларни танқид қилиб ўтиришдан бошқага ярамаймиз. Биз кўра олмаймиз сизларни, хўп-хўп, энди озгина эшитинглар гапириб олай.
Мен чекка бир вилоятни бир чеккасидаги қишлоқда яшайман. 3 кун олдин қўшним 8 та молини топширворди. Ўз нарҳидан 1,5 - 2 баробар қимматига. Кеча яна биттаси нексиясини топширибди, бугун синфдошимни дадаси қишлоқдаги ягона малибуни топширворибди. Уям шу, деярли 2 баробар нархга.
Хоп нимани эвазига бунақа таваккал қиляпти одамлар? Қўлига берилган кичкинагина талончага ишонибми? Хеч қандай нотариуссиз малибуни 1 йил давомида бўлиб тўлайман деган лавзга ха фақатгина лавзга ишониб топшириб келишаяпти. Лекин шу пайтгача одамларни қайси бири алданди? Кимга пулини бермади? Хаммага тўлов қилаяпти, хеч кимни алдамаяпти.
Хоп уни муваффақияти сири нимада? У қандай қилиб одамлардан пулини олиб бир йилда деярли икки баробар қиляпти? Қандай уддалаяпти?
Мен ўўўўзимча бу саволларга жавоб топишга харакат қилдим. Ўзи унчалик қийинмас буни билиш озгина фикрлаш талаб қилади холос.

Али 100 сўм пул обораяпти.
Эртасига Вали 100 сўм.
Ундан кейинги кун бошқаси 100 сўм.
Ва хар куни 100 сўмдан пул келиб турибди.
Кейинги ойнинг биринчи куни Алига 15 сўм берилаяпти, эртасига Валига 15 сўм...
Кўряпсизми 135 сўм билан бир ойда хаммани рози қилаяпти вахоланки бир ойда 3000 сўм пул олганди у одамлардан. У ўша пулдан бемалол ишлатиб ўзи истаганча яшаяптиям, одамларниям рози қилаяпти.

Хўш охири нима бўлади у пул чиқмайдию? Одамлардан олинган пулни ўзи чиқмайдию 2 баробар пулни қандай топади? Қаердан топади етмаган пулни?
Балки бирорта бизнесга сарфлаётгандир олаётган пулини маьлум қисмини, эрта индин кераклича пул йиғганидан кейин, бизнеси ўз йўлига тушиб олса, одамлардан пул олишни тўхтатиб бизнесидан топаётган пули билан қарзларини ёпар. Балки..балки.

Йўқ! Охири йўқ бу нарсани. Гири гантелию, зил холодилниги каби. Пирамида бу. Биринчидан миллардлаб пулларни белгиланган қисқагина муддатда ишлаб топадиган бизнесни ўзи йўқ юртимизда. Унинг учун камида Газпромни эгаси бўлиш керак. Ишонаверинг уни бизнеси жуда чуқурлашиб кетти, буни хозиргина тўхтатиб буёғига фақат пул тўлаш билан шуғуллансаям жуда кеч. У мени кичкинагина қишлоғимдаги одамларни ўзидан 400-500 миллион сўм қарз агар ундан кўп бўлмаса. Бунақа қишлоқлар нечта Ўзбекистонда.
Вариант йўқ ўртоқлар. Тупик буёғи.
Энди фақат кўзни юмиб пул олишда давом этади ва фақат пул олишда давом этади.
Алини пулини ярмини Валига беради Валиникини бошқасига. Шу тақлид давом этади. Шунча пулни топишни эплаган одам буни охиригаям қандайдир план А,Б,С лар тузиб қўйганига шубхам йўқ. Энди уни қанақалигидан мен бехабар. Хабар топиб айтсам хам барибир ишонмаган бўлардингиз)
Лекин дўстлар Интихо яқин. Мендақа бир қишлоқини калласи етган жойга керакли одамларни ақли етмаслигига мен шахсан ишонмиман. Яқинда хаммасига ўзиз гувох бўласиз ва булар сизни хурсанд қилмайди.

Буларни хаммаси мени шахсий фикрим. Қўшилмасликка 100% хаққингиз бор. Али ёки Валига ўхшатганим учун узр. Имло хатолар учун хам узр.

9 апр. 2016 г.

Хатико

- Бир бор экан бир йўқ экан. Айни биз яшаётган давримизда, чекка бир вилоятнинг чекка бир қишлогида қахрамонимиз йигит яшар экан.
У йигит бир қизни жуда қаттиқ севар экан, қиз хам. (Қиз ростдан хам уни қаттиқ севадими йўқми униси бизга қоронгу, мухими бола шундай ўйлайди все)
У қизини эркалаб " хатикойим" деб атарди. Бир марта кино театр каналида кўрган, битта вафодор ит хақидаги кино.
Бахор келиши билан бола унга довча териб келиб берарди. Тўгри уни уйида ўрик дарахти йўқ дейишингиз мумкин лекин...севги аслида шу нарса эмасми?
Ромео Жулеттага довча териб келиб берганми? Ёки Тохир "пахта мавсуми 2011" ни бир кун хам қолдирмасдан пахтага чиқиб, бир кунда терган 100 кг пахтасини тарозига опчиқмасдан, Тошкентлик хашарчиларга 2 баробар қимматга сотиб, топган хамма пулини ўша пайтнинг "ходовой" телефони нокиа 6300 ни рабочийсини олишга сарфлаб, уни Зухрага совга қилган бўлармиди? Кечириб қўясизлар Тохир унақа қилолмас эди.
Кароче қахрамонимиз хам хамма қатори коллежни битиргач Тошкентга ўқишга топширди. У фақатгина 1 - август куни имтихога кирганда тушуниб етдики, титул вароқ деган нарса бўлар экан. Уёгини айтишим шартмас..сиз мени тушундиз.
Мондат чиққан кун севгилиси : нима бўлди? деб сўраса "контрактга кирдим, ўқимиман" деб айни хақиқатни айтди.
У бир нарсадан қўрқарди : янаги йил севгилиси ўқишга топширади. Уни дадаси бой ўқишга опкириб қўйишиям хеч гап эмас. Кимсан Ботирбойни қизи, бу одам қишлоқда биринчи туалетига лампочка қўйган одам.
Бу одамни 60 та қўйи бор, 20 та моли.
Ўзи бўладими шунча мол-қўй қилишни. (Тасдиқланмаган малумотларга қараганда даласидаги сталбаларни тагини кўкнори билан тўлдириб ташаган эмиш)
Хуллас қиз ўқишга кириб кетса бола моллари билан ёлгиз қолади. У шундан қўрқарди. 2 та сигир, 1 та хўкиз, 1 та эшшак қаердаю севгилиси қаерда. Йўқ у бунга йўл қўя олмайди, у бу йил аниқ ўқишга киради, ўқийди "катта одам" бўлади. Қишлогига газ опкелади, ўша менсимаган ўқитувчисини юзига тупуради. ( кўряпсизларми ўзбекфилмни ўсмирларимизга ижобий тасири қанчалар салмоқли эканлигини )
Йигит шуларни ўйлаб хурсанд бўлиб кетти. Йигит шу даражада "ақлли" эдики, бу бош ўқиш учун эмас, бурун синдириш, уголовойдан чиққан тўпларни 16дан ташқарига чиқариб юбориш учун кўпроқ асқотишини билмасди. Лекин тўгри мактабда иккичи эмасди, географияни яхши биларди, чунки свет ўчмаган тунлар ечл ни қолдирмасдан кўрарди. IQ даражасиям Доналд Трампникидан сал баландроқ эди. Лекин барибир ўқишга кириш учун бу ақл камлик қилишини англаб етгунча яна битта мондатни кўрди.
Энди мана дарахтни тагида ўтириб молларига "бўш" деб бақириб қўйяпти хар хар замон.
Зато кеча дилдори билан маккапояни ичида учрашганини эслаб тиржайиб ўтирибди. Ўзига ўзи пичирлаб "хатикойим" деб қўйди.
Бошини учига қўндириб қўйган "Manchester united" деб ёзилган қизил кепкасини олиб устидаги чумолиларни қоқиб яна кийиб олди.
Калласига келган фикрдан қувониб сакрчб кетди, Эврикааааа! Топдим нима қилишни! Армияга бораман! Лигота опкеламан! Кейин ўқишга кираман!
Молини сотди, қўйини сотди, стаматологгаям пул берди, трамватологгаям бир халта чакки олиб кеп берди хуллас илинди.
Чегарага тушди. Тўгри чегарада милтиқ кўтариб турмади, зато ўша чегарачилар минадиган отларни тагини тозалади. Нима қипти уйда молни тагини тозалар эди бу ерда отни. Тўгри уйи барибир яхшироқ эди, футбол кўрарди свет кеган кунлар, кечқурун боллар билан толни тагида пиво ичиб ўтирар эди, севгилиси билан эхтиросли учрашувлар бўлар эди. Бу ердачи? Фақат отлар! Отлар билан футбол кўриб бўмиди, отлар билан пиво ичиб бўмиди, отлар билан бўмиди. (Яна ким билади дейсиз)
Йўқ лигота ололмади.
Уйга қайтди.
Энг ёмони севгилиси ерга тегиб кетибди. " бир йил кута олмадия" дер эди ўзига ўзи. (P.s: Менимча бола бир ойликка кетгандаям қиз эрга тегишга улурарди, кўзлари ўйнаб туришидан бир бало бор-ов дегандим)
"Нахотки бирортаси бор эди? 3-4 марта кечқурун соат 1 да ожиданиега тушувдим лекин унда аям дегандию!
Тўхта тўхта, аяси билан битта уйда яшаса...эээ бўлиши мумкинмас у мени алдамас эди, аям дедими значит аяси!
Эргаям дадаси мажбурлаб берворган бўлса ажаб эмас." Деган хаёллар ич этини кемирар эди.
Энди яна ўтирибди ўша дарахтни тагида. Фақат бу сафар биттагина молга "бўўўш харом ўлгур" деб бақириб қўйди ва ёнбошлади. Ногахон кўзи дарахтга тушди, бир вақтлар пичоқ билан дарахтни тепа шохига ўйиб ёзган "хатикойим" деган шохи йўқ. Қиш совуқ келган эди.
   

           Қиссадан хисса

Нимаям дердик, мен хозир тугатмасам анув болани ўлдириб қўяман, ўлдиргандаям шафқатсизларча ўлдираман. Так что камроқ ўзбек кино кўринглар.
(Е ва Э лар учун узр)

31 янв. 2016 г.

Негяяяя

Менга алам қилаётган нарсалардан биттаси "глобал иқлим ўзгариши" айнан мен тугилиб озгинагина яшаб кетадиган давримга (тарих учун бу ростдан хам "озгинагина" давр) тўгри келишидир.
Нега қўшнимиз 80 ёшли Ашраф амакини хар куни "е бу қишларинг бўмапти, бизарди доврда бунақайди, унақайди" деб бошланадиган ва камида ярим соат давом етадиган гапларини ешитиб алам билан бош силкишим керак?
Ертага мен невараларимга нима дейман? Худо кўрсатмасину "ийе бизарни даврда қор деган нарса, янги йил деган байрам бўларди" диманми?
Нега мен твда АҚШ да, Таиландда қор бўрони туфайли одам ўлиб кетаётганини кўриб хайрон қолиб твни ўчирсаму ойнадан гуллаб турган чинорни ( да, сиз адашмадиз чинор) кўриб енсам қотиши керак?
Нега мени айни қирчиллаган ёшимда юрагим "ертага ё индин аниқ домимиз қулиди бу туришда" деган саросимада уриши керак?
Нега мен хар 2 кунни бирида "зилзилафобия"мни кўз кўз қилиб, ён атрофимдаги мендан анча ёшроқ болаларни олдида шарманда бўлишга мажбурман?
Нега мен реални ўйинини кўриш учун томга чиқиб ўзтвни 12 та каналини "бижирлатиб", антенамни тожик каналларини тўлқинларини ушашга мажбурлашим керак?
Нега Тамилла йигитига кўтини кўрсатгани учун бутун бошли тирикчилиги бўлган лицензиясидан айрилдию, бутун бошли ўзбек мухлисини сўккан Фоминга қанақадир жазо қўлланилганини ешитмадим?
Нега "катта" "катта" одамлар берган вадасида турмаябдию, мен Нигорага берган вадамми устидан чиқишим керак?
Нега бу долб**б йўлбарс амур, козёл тимурни шу пайтгача йемади?
Саволлар кўп...